Vakıflar Genel Müdürü Sayın Adnan Ertem'in 26 Mart 2015 tarihinde Büyük Edirne Sinagogu açılışında yaptığı konuşma

Sayın Başbakan Yardımcım;

Sayın Valim;

Musevi Cemaatinemensup Saygıdeğer Hazirun;

Basınımızın Değerli Temsilcileri;

Kıymetli Misafirler...

Edirne Büyük Sinagogu'nun Onarım Sonrası Açılış Merasimehoş Geldiniz. Bu Açılış Bir Eser Veya İbadethane Açılışından Çok Daha Farklı Anlamlar Taşıyor. Bu Açılış; İnançların, Ayrılık Ve Kargaşadan Çok, Birlikte Yaşama Ve Hoşgörünün Bir Vesilesi Olduğu Bu Coğrafyada Çağımızın Bütün Huzursuzluklarına Rağmen Bir Araya Gelmemizi Temin Eden Bir Olaydır. İnsanlığa "Bırak İkiliği, Gel Birliğe Ulaş..." Diyen Derviş Yunus'un "Benim İnsana Ulu Bir Nazarım Vardır..."  Ölçüsüyle Bakmayı Şiar Edinen Bir Medeniyetin Çocuklarının Bugün De Aynı Hassasiyetle İnsanlığa Katkı Yaptığının İfadesidir Bu Açılış.

Yüzyıllar Boyunca Farklı İnançlara Saygının En İyi Örneğinin Sergilendiği Bu Topraklarda, Bu Medeniyetin Varisleri Olarak Her Birinizi Sevgi Ve Hürmetle Selamlıyorum.

Değerler Sistemimizin Bir Özeti Olan Vakıf Medeniyeti Pek Çok Konuda Olduğu Gibi Farklı İnanç Gruplarının Dayanışması Noktasında Da Önemli Örnekleri Bünyesinde Barındırır. Vakfiyeler İncelendiğinde Diğer Dinlerin İbadethanelerinin Onarımına Dair Belgeler Görüldüğü Gibi, Mesela Mevlevi Dergâhının Yakacak Ve Gıda İhtiyacına Destek Olan Hristiyan Cemaatini De Görebilirsiniz. Bu Örnekler Bizim Medeniyet Anlayışımızın Asıl Gücünü Oluşturmaktadır. Ve Yüzyıllar Boyunca, Oldukça Büyük Bir Alanda Huzur Ve Barış İklimi Oluşturan Bu Anlayış Bütün İnsanlığın Örnek Alması Gereken Ölçüleri Ortaya Koymaktadır.Ecdadımızın Emaneti Olan Vakıflar, Bir Dünya Görüşünün, Derin Bir Şuurun Temsilidir. Bize Düşen De Bu Mirasa Sahip Çıkmak, Bu Değerleri Ve Dünya Görüşünü Korumak Ve Bu Düstur İle Yürümektir.

Değerli Misafirler;

Bugün Vakıflar Genel Müdürlüğü Açısından Önemli Günlerden Biri. Bugünü Önemli Kılan Sadece Bir Restorasyon Başarısına Şahitlik Etmek Değildir. Tarihin Derinliklerinden Bugüne Ulaşan Ve Bu Topraklarda Hayatını Devam Ettiren İnançların Geçmişine Sahip Çıkmak Da Değildir. Bugünü Önemli Kılan Nedenlerden Biri De Görevlerimizin Somut Sonuçlarını Görmeye İmkan Vermesidir.

Birçokları Yapılan İşin Vakıflar Genel Müdürlüğünün Görevleri İle Ne İlgisi Var Diye Düşünebilir. Bu Düşüncenin Vakıflar Genel Müdürlüğünün Görev Anlayışı İle Bağdaşmadığını İfade Etmek İsterim. Vakıflar Genel Müdürlüğünün Görevi Kendisine Emanet Edilmiş Vakıfların, Vakfiyeleri Doğrultusunda Yaşamasını Sağlamaktır. Genel Müdürlüğü Sadece Müslüman Teba Tarafından Kurulan Vakıflar Emanet Edilmedi. Aynı Zamanda Osmanlı Devletinin Asli Unsuru Olan Diğer Dinlere Mensup Kişiler Tarafından Kurulan Vakıflar Da Emanet Edildi. Hiçbir Ayrım Gözetmeksizin Akar Ve Hayratıyla Emanet Edilen Bu Vakıfları, Kuruluş Amacına Uygun Olarak Geleceğe Taşıma Görevini, Emanete Sahip Çıkmayı Erdem Kabul Eden Bir Anlayış Ve Titizlikle Yerine Getirdiğimizi İfade Etmek İsterim. Kaldı Ki Bu Eser Bize Atam Sultan Abdülhamit Hanın Emanetidir. Ki O 1905 Tarihli Emrinde; "Siz Ki; Vali, Kadı Vekili Ve Bu Konuda Yetki Sahibi Kişilersiniz;  Anılan Havra Ve Hahamhanenin Ölçüleri  Yukarıda Açıklanan Ölçüleri Geçmemek, Masrafları Yazıldığı Şekilde Karşılanmak Üzere İnşasına Engel  Olunmayıp Bu Vesile İle İnsanlardan  Zorla  Para Alınmak Yahut Başka Bir Yolla  Halka Baskı Yapmak Gibi  Emrime Aykırı Durumların Oluşmasına Meydan Vermemeye Özellikle İtina Gösterip,   Dikkat Eyleyesiz."  Diye Talimat Vererek Bu Sinagogun İnşasını Başlatmıştır.

Zamanı Ve Mekânı Aşan Bu Anlayış Sistemine Sadık Kalarak Camii, Kilise, Sinagog Fark Etmeksizin Vakıf Kimliği Taşıyan Tüm Kültür Varlıklarımıza El Uzatmaya Gayret Ediyoruz.

Dünyanın Sayılı, Avrupa'nın En Büyük Ve En Önemli 3 Sinagogundan Biri Olan Edirne Büyük Sinagogu İçin Onaylı Projesi Doğrultusunda Gerçekleştirilen Kapsamlı Restorasyon Çalışması Da Böyle Bir Çabanın Ürünüdür.

1905 Yılındaki Büyük Yangınla Birlikte Tahrip Olan 13 Sinagogun Yerine Büyük Bir Sinagogun İnşası İçin Ferman Verilmiş; 20.Yüzyılın Başlarında İnşası Tamamlanan Yapının İsmi ‘Büyük Sinagog' Olarak Konulmuştur.

1983 Yılından Beri Kapalı Olduğu Bilinen Büyük Sinagogun, Çatısı 1997 Yılında Biriken Kar Yükü Nedeni İle Yıkılmıştır. Daha Sonra Yıpranma Hızlanmıştır.

19 Ekim 2010 Tarihinde Başlayan Restorasyon Çalışmalarımız 2014 Yılında Tamamlanmıştır. Büyük Sinagogu Bütün Bu Süreçlerin Ardından, Planlandığı Gibi, 2015 Yılında Açıyor Olmanın Mutluluğunu Yaşıyoruz.

Değerli Konuklar;

Edirne Büyük Sinagogu Başta Musevi Cemaati Olmak Üzere Tarihine Ve Toprağına Sahip Çıkan Herkese Hayırlı Olmasını Diler, Çalışmada Emeği Geçen Herkese Teşekkürü Bir Borç Bilirim.